กำแพงเพชร ย้อนยุคไทยในสมัยโบราณ เปิด ประเพณีนบพระ-เล่นเพลง“วันมาฆบูชา”

กำแพงเพชร ย้อนยุค

ประเพณีของชาวไทยในสมัยโบราณ

ประเพณี นบพระ-เล่นเพลง วันเพ็ญเดือนสาม “วันมาฆบูชา”

นายเชาวลิตร แสงอุทัย ผู้ว่าราชการจังหวัดกำแพงเพชร เป็นประธานในพิธีเปิดงาน ประเพณีนบพระ-เล่นเพลง และงานกาชาด ประจำปี 2565  เมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ เวลา 17.30 น. โดยจำลององค์สมมุติย้อนยุคประเพณีของชาวไทยในสมัยโบราณ เป็นพญาลิไทนั่งช้าง

พร้อมด้วย นางนวลจันทร์ แสงอุทัย นายกเหล่ากาชาดจังหวัดกำแพงเพชรเป็นพระมเหสี รองผู้ว่าฯทั้ง 2 ท่าน นส.สุพัตรา คล้ายทิม นายบุญช่วย หอมยามเย็น พร้อมด้วยนายอำเภอทุกอำเภอ แสดงเป็นเจ้าเมือง ร่วมขบวน พร้อมด้วยข้าราชบริพาร แห่แหนข้ามสะพานแม่น้ำปิงไปสักการะพระบรมสารีริกธาตุ ที่วัดพระบรมธาตุเป็นประเพณีปฏิบัติสืบต่อกันมา

ทั้งนี้ในหลักศิลาได้จารึกไว้อีกว่า ในสมัยแผ่นดินพระเจ้าลิไทหรือพระมหาธรรมราชาที่ 1 แห่งกรุงสุโขทัย เป็นยุคสมัยที่พุทธศาสนาเฟื่องฟูรุ่งเรืองเป็นอย่างมาก มีการอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุจากประเทศศรีลังกามาบรรจุไว้ในองค์เจดีย์ที่วัดพระพรมธาตุเจดียาราม จังหวัดกำแพงเพชร ในการนี้ได้นำต้นพระศรีมหาโพธิ์มาปลูกไว้ที่ด้านหลังองค์เจดีย์ด้วยจำนวน 3 ต้น

เมื่อถึงวันเพ็ญเดือนสาม หรือวันมาฆบูชา หรือวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 เจ้าฟ้า เจ้าแผ่นดิน ก็จะนำผู้ครองนครเจ้าเมืองน้อยใหญ่ พร้อมทั้งเหล่าไพร่ฟ้าข้าราชบริพารและประชาชน จัดตกแต่งเป็นขบวนพยุหยาตราพากันไปนมัสการพระบรมสารีริกธาตุ ณ วัดพระบรมธาตุนครชุม เป็นประจำเรียกสั้น ๆ ว่า พากันไป “นบพระ”

และเนื่องจากการเดินทางในสมัยก่อนเป็นไปด้วยความยากลำบาก ต้องเดินทางด้วยเท้า พาหนะก็มีแต่ช้าง ม้า วัว ควาย และเกวียนเท่านั้น กว่าจะเดินทางไปถึง และนมัสการพระบรมธาตุเสร็จเรียบร้อยก็มืดค่ำ จึงจำเป็นต้องนอนค้างพักแรมกันในบริเวณวัด

ต่อจากนั้นรุ่งเช้าของอีกวันจึงจะกลับ และก็เป็นธรรมดาของชาวไทยทั่วไป ซึ่งมีอารมณ์ศิลปินประจำใจเมื่อมาอยู่ร่วมกันจำนวนมาก ๆ จึงจัดให้มีการแสดงละเล่นต่าง ๆ ประกวดประชันแข่งขันกันตามขนบธรรมเนียมประเพณีของแต่ละหมู่บ้านเรียกกันว่า “เล่นเพลง”

สำหรับความเป็นมาของงานประเพณีนบพระ-เล่นเพลง ในสมัยแผ่นดินพระเจ้าลิไท หรือพระเจ้าทรงธรรม แห่งกรุงสุโขทัย เป็นสมัยที่ศาสนาพุทธเจริญรุ่งเรืองมาก มีการประกาศเผยแพร่พระพุทธศาสนาไปทั่วทุกแห่ง จากศิลาจารึกนครชุมที่พบในจังหวัดกำแพงเพชร

ทำให้ทราบว่าได้มีการอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุ จากประเทศศรีลังกา มาบรรจุไว้ในองค์เจดีย์ที่วัดพระบรมธาตุเจดีย์ยาราม ตำบลนครชุม อำเภอเมืองกำแพงเพชร พร้อมทั้งได้นำต้นพระศรีมหาโพธิ์มาปลูกไว้ที่ด้านหลังองค์เจดีย์ด้วย ซึ่งยังคงปรากฏให้เห็นตราบเท่าทุกวันนี้

ต่อมาวิวัฒนาการต่าง ๆ ทางด้านการปกครองและความเจริญเติบโตของบ้านเมือง ทำให้ประเพณีดังกล่าวของชาวกำแพงเพชรถูกละเลย และลืมเลือนไปในที่สุด จนถึงปี พ.ศ.2526 จังหวัดกำแพงเพชร จึงได้รื้อฟื้นให้มีการจัดงานประเพณีขึ้นมาใหม่ โดยใช้ชื่อว่า “งานประเพณีนบพระ-เล่นเพลง” เพื่อเป็นการอนุรักษ์ขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามไว้ให้อนุชนรุ่นหลังได้พบเห็น และถือเป็นแบบอย่างและปฏิบัติสืบต่อกันไปตราบนานเท่านาน

สำหรับการจัดงานประเพณีนบพระ-เล่นเพลง และงานกาชาด ประจำปี 2565จังหวัดกำแพงเพชร ได้กำหนดจัดขึ้นระหว่างวันที่ 15 – 24 กุมภาพันธ์ 2565 ณ วัดพระบรมธาตุ ตำบลนครชุม และบริเวณสนามหน้าเมือง หน้าที่ว่าการอำเภอเมืองกำแพงเพชร เพื่อสืบสานอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมและประเพณี ที่สืบทอดจากบรรพบุรุษ ถ่ายทอดไปสู่ชนรุ่นหลัง และเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว ภายใต้มาตรการการป้องกันโรคติดเชื้อโควิด-19

นอกจากนี้ ภายในงานยังมีกิจกรรมต่าง ๆ อีกมากมาย การแสดงศิลปวัฒนธรรม, การประดับไฟอย่างสวยงาม ณ บริเวณวัดพระแก้ว วัดพระธาตุ อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร จำหน่ายสินค้า อุปโภค บริโภค จากหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน การจำหน่ายสินค้า OTOP และของดีเมืองกำแพง การจำหน่ายสินค้ามาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม สินค้าราชทัณฑ์ การออกร้านมัจฉากาชาด การจำหน่ายอาหารพื้นบ้าน ตลาดย้อนยุคนครชุม ตลาดย้อยรอยชากังราว การแสดงบนเวทีกลาง ชมมหรสพ นอกจากนี้ร่วมทำบุญกับกาชาดจังหวัดกำแพงเพชร ตักไข่มัจฉาลุ้นรางวัลใหญ่ และสลากกาชาดลุ้นรถยนต์ และรถเก๋ง รายได้นำไปใช้ในกิจกรรม บรรเทาทุกข์และช่วยเหลือ ผู้ประสบภัย การสงเคราะห์ผู้ยากไร้ ผู้ด้อยโอกาส ผู้พิการ คนชรา เพื่อส่งเสริม คุณภาพชีวิตประชาชนให้ดีขึ้น / เรียบเรียงข่าว พิพัฒน์ จงมีความสุข / ภาพ จักรพรรณ ร้องเสียง ทามนิวส์ / ปชส.กพ. / รายงาน  ทรงกลด เจ้าอภิบริบูรณ์ kppnews