ประเพณีสวยงามสารทไทย ทอดผ้าป่ากลางคืน ผ้าป่าแถวแห่งเดียวในโลก
วันที่ 20 กันยายน 2560 เวลา 20.00 น. นายธานีธัญญาโภชน์ผู้ว่าราชการจังหวัดกำแพงเพชร นำประชาครึ่งพัน ร่วมพิธีทอดผ้าป่าแถวในงานประเพณีเนื่องในวันสารทไทย
เทศกาลวันสารทไทยตรงกับ (แรม 15 ค่ำ เดือน 10) ปีนี้ตรงกับวันที่ 20ตุลาคม พ.ศ. 2560 ชาวเมืองกำแพงเพชร จะทำบุญตักบาตรเนื่องในวันสารทไทย ผลไม้ที่นิยมกล้วยไข่คู่กับกระยาสารทไปทำบุญตักบาตร จึงเป็นที่มาของการจัดงานประเพณีสารทไทยกล้วยไข่เมืองกำแพง ตั้งแต่ปี 2524 เป็นต้นมา ในปีนี้หลังจากทำบุญภาคเช้าแล้ว ภาคค่ำก็มีพิธีทอดผ้าป่าแถว บริเวณวัดพระแก้ว ภายในอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร ถือเป็นแห่งเดียวในประเทศไทย และเป็นเอกลักษณ์แห่งเดียวในโลกนี้เนื่องจากประเพณีการนุ่งห่มของพระสงฆ์ กล่าวคือ สมัยพุทธกาล พระสงฆ์ทั้งหลายต้องเก็บเศษผ้าที่ชาวบ้านทิ้งแล้ว เพราะเปรอะเปื้อนด้วยของไม่สะอาด เป็นต้น จากที่ต่าง ๆ เอามาซัก ตัด เย็บย้อม ทำผ้านุ่งห่มดูเป็นเรื่องที่ลำบากพอสมควร ชาวบ้านบางท่านประสงค์จะถวายผ้าแต่พระสงฆ์ก็รับไม่ได้ เพราะพระพุทธองค์ไม่ทรงอนุญาตให้รับเพราะเกรงว่าจะเป็นการรบกวนชาวบ้าน และฟุ่มเฟือยเกินไปเมื่อเป็นเช่นนี้ ชาวบ้านจึงคิดหาวิธีที่จะให้พระสงฆ์มีผ้านุ่งห่มอย่างเพียงพอ โดยการนำผ้าไปทิ้งไว้ตามที่ต่าง ๆ พระสงฆ์ไปพบเข้าพิจารณาดูแล้วไม่มีเจ้าของหวงแหน จึงนำมาทำเป็นผ้านุ่งห่ม นี่เป็นมูลเหตุของการทอดผ้าป่า โดยจุดประสงค์รวม ๆ ก็คือ อุปถัมภ์พระสงฆ์ให้มีผ้านุ่งห่มนั่นเอง ต่อมาพระพุทธองค์ ทรงเห็นความจำเป็นและความลำบากของพระสงฆ์ในเรื่องผ้านุ่งห่ม จึงทรงอนุญาตให้พระสงฆ์รับผ้าจากผู้มีจิตศรัทธาได้
ฉะนั้น การทอดผ้าป่า จึงเป็นแต่สมัยพุทธกาลประเทศไทยเราก็คงรับประเพณีนี้มาพร้อม ๆ กับการยอมรับนับถือพระพุทธศาสนา แต่คงเป็นกิจกรรมทางพระพุทธศาสนาที่ไม่เด่นชัดนัก จนมาในสมัยรัชกาลที่ 4 ประเพณีการทอดผ้าป่าจึงได้รับการรื้อฟื้นขึ้นใหม่จนเป็นที่นิยมปฏิบัติของ ชาวพุทธไทยเราตราบเท่าทุกวันนี้การทำบุญของชาวพุทธเมืองกำแพงเพชร ที่แปลกไปกว่าเมืองอื่น ๆ เมื่อถึงวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและเทศกาลวันสำคัญของไทย ชาวบ้านจะพร้อมกันมาทำบุญที่วัดทั้ง 3 คือ วัดคูยาง วัดบาง และวัดเสด็จ โดยแบ่งบุญต่าง ๆ ไปตามวัดทั้ง 3 ดังนี้ บุญตรุษ (สิ้นเดือน 4) บุญเข้าพรรษา (กลางเดือน6) และบุญออกพรรษา (กลางเดือน 11) ทำที่วัดเสด็จ บุญสงกรานต์ (13 เมษายน) บุญสารทไทย (สิ้นเดือน 10) และบุญผ้าป่าแถว (เพ็ญเดือน 12) ทำที่วัดบาง ผ้าป่าแถวก็จะมีขึ้นในวันเพ็ญเดือน 12 ณ วัดบาง
ต่อมาในงานประเพณีสำคัญ เทศกาลวันสารทไทย (แรม 15 ค่ำ เดือน 10) งานประเพณีสารทไทยกล้วยไข่เมืองกำแพง ได้จัดพิธีทอดผ้าป่าแถว บริเวณวัดพระแก้ว ภายในอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชรทางสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดกำแพงเพชร ได้จัดเตรียมสถานที่ โดยปักหลักสำหรับพาดพุ่มผ้าป่าแถว ไว้เป็นแถว ๆ จำนวนเลขก็เท่ากับจำนวนพระสงฆ์ สำหรับสาธุชนผู้มีจิตศรัทธาก็จะพากันจัดพุ่มผ้าป่า (ของใช้ต่าง ๆ สิ่งที่ขาดไม่ได้คือผ้า) นำไปทอดผ้าป่าแถว บริเวณวัดพระแก้ว ภายในอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร เมื่อไปถึงก็ไปจับสลากแล้วนำพุ่มผ้าป่าไปวางไว้ตามหลัก (ไม่มีการเรียงลำดับไว้ให้) แล้วเอาสลากที่จับไปติดไว้ที่พุ่มผ้าป้าของตนให้พระสงฆ์เดินดูแล้วมองเห็นได้ง่าย เมื่อถึงเวลาประมาณ 20.00 น. พระสงฆ์มาพร้อมกัน เมื่อเสร็จพิธีทางสงฆ์แล้ว พระสงฆ์ จะเดินไปตามแถวผ้าป่า เพื่อชักพุ่มผ้าป่าที่ติดเลขตรงกับเลขของท่าน โดยแสดงเลขสลากให้เจ้าของพุ่มผ้าป่าให้เห็นด้วย เป็นประเพณีการทอดผ้าป่าแถวของเมืองกำแพงเพชรที่มีเอกลักษณ์ควรอนุรักษ์ อย่างยิ่ง // พิพัฒน์ จงมีความสุข ชมรมสื่อมวลชนส่วนกลางและท้องถิ่น จังหวัดกำแพงเพชร รายงาน