วันยุทธหัตถี สมเด็จพระนเรศวรมหาราช

วันนี้ 18 มกราคม 2559ที่อาคารประชุมศาลากลางจังหวัดกำแพงเพชร ณ หอประชุมใหญ่ศูนย์ราชการจังหวัดกำแพงเพชร นายธาณี ธัญญาโภชน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดกำแพงเพชรเป็นประธานประกอบพิธีวันยุทธหัตถีสมเด็จพระนเรศวรมหาราช พร้อมด้วย รองผู้ว่าราชการจังหวัดกำแพงเพชร ข้าราชการ ทหาร ตำรวจ พยาบาล สมาชิกเหล่ากาชาด และองค์กร ปกครองส่วนท้องถิ่น  องค์การบริหารส่วนจังหวัดกำแพงเพชรเทศบาลเมืองกำแพงเพชร  ประกอบพิธีวางพานพุ่ม ถวายราชสักการะพระบรมสาทิสลักษณ์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช เนื่องในวันยุทธหัตถีของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช

พร้อมกล่าวคำสดุดี เพื่อน้อมรำลึกถึงเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์ของชาติไทยในสมัยกรุงศรีอยุธยาที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงแสดงพระปรีชาสามารถ กระทำสงคราม แม้ขณะนั้นพระองค์จะตกอยู่ในวงล้อมของข้าศึกและอยู่ในสภาวะเสียเปรียบ แต่พระองค์ก็มีพระสติมั่น ไม่หวั่นไหว ทรงมีพระปฏิภาณว่องไว ทำยุทธหัตถีจนมีชัยต่อพระมหาอุปราชาอย่างสมพระเกียรติ ยังมาซึ่งความเป็นอธิปไตยของผืนแผ่นดินไทย สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงเป็นวีรกษัตริย์นักรบที่มีพระปรีชาสามารถยิ่ง ทรงเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์แรกที่กอบกู้เอกราชให้ชาติไทย โดยเฉพาะวีรกรรมที่ทรงกระทำยุทธหัตถีกับพระมหาอุปราชาแห่งพม่านั้น  เป็นที่เลื่องลือมาจนถึงปัจจุบัน โดยให้มีการจัดกิจกรรม การประกอบพิธีบวงสรวง การวางพานพุ่มสักการะที่บริเวณพระบรมราชานุสรณ์ดอนเจดีย์ และให้มีงานสมโภชอนุสรณ์ดอนเจดีย์ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนเรศวรมหาราช

ในวันที่ 18 มกราคม เป็นประจำทุกปี เพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่าน วันที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงกระทำยุทธหัตถีมีชัยชนะต่อพระมหาอุปราชา เรียกกันว่า “วันสมเด็จพระนเรศวรมหาราช” และทางกองทัพไทยได้กำหนดให้เป็น “วันกองทัพไทย” ด้วย ซึ่งตรงกับวันที่ 25 มกราคม ของทุกปี ต่อมาเมื่อวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๔๘ คณะรัฐมนตรีได้มีมติอนุมัติให้วันที่ 25 เมษายนของทุกปี เป็น “วันคล้ายวันสวรรคตของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช” และเป็นวันรัฐพิธี แทนวันจันทร์ขึ้น 8 ค่ำ เดือน 6 อันเป็นการนับทางจันทรคติ โดยให้มีการวางพวงมาลาและสักการะ แต่ไม่ถือเป็นวันหยุดราชการ และได้กำหนดใหม่ ให้วันที่ ๑๘ มกราคม ของทุกปีเป็น “วันยุทธหัตถี” และเป็นวันรัฐพิธีแทนวันที่ ๒๕ มกราคมของทุกปี โดยให้มีการวางพานพุ่มสักการะ แต่ไม่ถือเป็นวันหยุดราชการเช่นกัน

การที่มีการเปลี่ยนแปลงวันทั้งสองดังกล่าว ก็ด้วยว่าเป็นการนับวันทางสุริยคติ ซึ่งคนปัจจุบันคุ้นชิน จำได้ง่าย และมีความเหมาะสมมากกว่า อีกทั้ง นายประเสริฐ ณ นคร ราชบัณฑิต ก็ได้คำนวณแล้วพบว่าการนับวันทางจันทรคติของวันกระทำยุทธหัตถีเดิมที่ตรงกับวันจันทร์ เดือน 2 แรม 2 ค่ำ จุลศักราช 958 ที่กำหนดเป็นวันที่ 25 มกราคมนั้น คลาดเคลื่อน จึงได้มีการเปลี่ยนใหม่ให้ตรงกับความเป็นจริง คือ เป็นวันที่ 18 มกราคมดังกล่าว ดังนั้น ในปัจจุบัน วันที่ 18 มกราคม จึงถือเป็น “วันยุทธหัตถี” หรือ “วันสมเด็จพระนเรศวรมหาราช” จังหวัดกำแพงเพชร,